🩸ทุกวินาทีที่ความดันสูงต่อเนื่อง หลอดเลือดแดงที่สมองจะโดนเฉือนไปเรื่อยๆ จนในที่สุดฉีกขาด เลือดทะลักออกในสมอง กดทับสมองจนเสียชีวิตได้

.

ภาพนี้แสดงเลือดออกในสมองส่วน putamen (สมองส่วนที่สกรีนชุดการเคลื่อนไหว) ขยายใหญ่จนเบียดสมองทั่วไปๆ ซึ่งเกิดจากความดันสูงที่คุมไม่ได้

.

โรคความดันสูง เป็นภัยเงียบที่น่ากลัว เพราะร่างกายไม่ได้แสดงอาการอะไรชัดเจน แต่ผนังหลอดเลือดที่โดนความเค้นเฉือน (Shear stress) อยู่ทุกวัน จะอ่อนลงเรื่อยๆ

ความดันที่สูง ก็เหมือนกับเลือดที่ทะลักเข้าคลองเล็กๆ มันค่อยๆ ออกแรงเฉือนตลิ่งไปทีละน้อย ผนังหลอดเลือดก็เช่นกัน เยื่อบุผนังหลอดเลือดจะโดนเฉือนอยู่ทุกวัน

.

พอเฉือนถึงจุดที่เซลล์รับไม่ไหว เซลล์ก็จะตา-ยแบบเงียบๆ แต่สร้างการอักเสบให้เม็ดเลือดขาวมาเคลียร์ซาก สลับกับการฟื้นฟู สร้างพังผืดมาป้องกัน บางทีผนังมันเสียหายมาก ไขมันทะลักเข้าไปสะสมก็มี (Lipohyalinosis)

.

ผลคือผนังหลอดเลือดจะอ่อนแอลงเรื่อยๆ เซลล์กล้ามเนื้อเรียบที่เป็นหัวใจหลักในการสร้างความแข็งแกร่งให้กับหลอดเลือด ก็ค่อยๆ ทยอยตา-ยทีละน้อย

จนในที่สุดหลอดเลือดหมดสิ้นความแข็งแรง แข็งขึ้นแต่จากพังผืด แต่ขาดกล้ามเนื้อที่แน่นหนาคอยเป็นแบ็ค

.

บางคนซวยกว่านั้น บางจุดที่ทนแรงดันไม่ไหว ก็โป่งออกมาเป็น เส้นเลือดโป่งพองขนาดเล็กๆ (Charcot-Bouchard Aneurysms) ซึ่งยิ่งโป่ง ผนังก็ยิ่งบางเหมือนลูกโป่งที่กำลังจะขาด

.

และนี่คือระเบิ-ดเวลาที่พร้อมแล้วสำหรับการจุดชนวน

.

วันดีคืนดี ความดันที่สูงนั้น ก็ทลายกำแพงสุดท้าย ณ หลอดเลือดที่เปราะ ฉีกขาด เลือดทะลักเข้าบริเวณรอบๆ

.

แล้วถ้าที่นั่นคือสมองยิ่งซวย เพราะสมองอยู่ในช่องกะโหลกที่ขยายไม่ได้แล้ว การมีเลือดออก ยิ่งไปเบียดสมองจนบี้ไปเลย สมองที่ทนไม่ไหว บางทีพยายามปลิ้นออกมาเพื่อระบายความดันของตัวเอง (Brain herniation)

.

จุดที่น่ากลัวสุดคือ บางทีสมองปลิ้นไปกดทับสมองส่วนอื่นที่สำคัญต่อชีวิตเช่นก้านสมองส่วนควบคุมหัวใจและการหายใจ (Tonsilar herniation) ภาวะนี้ถีงแก่ชีวิตแน่นอน

.

.

และถ้ายิ่งมีปัจจัยอื่นที่ทำร้ายหลอดเลือดอยู่แล้ว เช่น เบาหวานที่สร้างการอักเสบรัวๆ, บุหรี่ที่มีพิษเล่นงานหลอดเลือดโดยตรง และอีกหลายปัจจัย ก็ยิ่งเสริมการแตกเข้าไปอีก

.

ดูแลสุขภาพกันเถอะค่ะ ตรวจเช็คสุขภาพ คุมอาหาร ออกกำลังกาย ลดบุหรี่ ลดแอลกอฮอล์ ลดความอ้วน คือเราพูดซ้ำไปซ้ำมา เพราะมันทำแค่นี้ก็คุมได้หลายโรคจริงๆ ค่ะ

Cr: Tensia